راه های انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان؛ هرآنچه که نمیدانید
هپاتیت نوعی التهاب شدید کبدی است که بر اثر مصرف الکل، بیماریهای خودایمنی، مصرف داروهای خاص و قرار گرفتن در معرض برخی سموم ایجاد میشود. این بیماری یکی از شایعترین بیماریهای کبدی بوده که علت اصلی آن عفونتهای ویروسی است. در حال حاضر انواع مختلفی از هپاتیت شناسایی شده است که برخی از آنها عبارت هستند از هپاتیت A، B، C، D و E. هر کدام از این بیماریها به واسطه گروهی خاص از ویروسها ایجاد میشوند. ما در ادامه این مطلب قصد داریم علاوه بر اینکه بیشتر در مورد هپاتیت صحبت کنیم، همچنین میخواهیم در مورد انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان هم به نکاتی اشاره کنیم. پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
هپاتیت چیست؟
منظور از هپاتیت (hepatitis) التهاب کبد است. همانطور که شاید خودتان هم بدانید کبد یکی از ارگانهای حیاتی بدن انسان است. این ارگان داخلی وظایف مهم و متعددی بر عهده دارد که از این میان میتوان به دفع کلسترول، فیلتر کردن سموم و متابولیسم کلی بدن اشاره کرد. همچنین این اندام با تولید مایع صفراوی به کیسه صفرا کمک میکند تا کربوهیدراتها را تجزیه کند، هورمونهای مورد نیاز بدن را تولید کند و راحتتر بتواند چربی و پروتئین را جذب و تجزیه کند.
در نتیجه انتظار میرود با اختلال در عملکرد کبد، عملکرد کلی بدن انسان هم دچار مشکل شود. بیماری هپاتیت به قدری رایج است که طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در حال حاضر حدود 350 میلیون نفر در سراسر دنیا درگیر این بیماری هستند.
انواع هپاتیت کداماند؟
هپاتیت انواع مختلفی دارد که هر کدام آن توسط یک ویروس خاص ایجاد میشود. از انواع مختلف التهاب کبدی میتوانیم به هپاتیت نوع A، B، C، D و E اشاره کنیم.
هپاتیت A
هپاتیت A از انواع کوتاه مدت این بیماری به شمار میآید و یک نوع حاد از هپاتیت است. ویروسی که منجر به بروز این بیماری میشود HAV نام دارد. این بیماری از راه دهان یا مدفوع قابل انتقال است.
هپاتیت B
ویروس HBV عامل اصلی هپاتیت B است. این بیماری به صورت طولانی مدت و مزمن بوده که نسبت به هپاتیت A شایعتر است. این نوع هپاتیت از طریق تماس جنسی قابل انتقال است و به دو صورت حاد و مزمن ایجاد میشود.
هپاتیت C
هپاتیت C یکی از شایعترین سویههای هپاتیت است که ویروس HCV منجر به بروز این بیماری میشود. هپاتیت C تقریبا بدون علائم بوده و یک بیماری خاموش است که در گذر زمان منجر به مرگ سلولهای کبدی میشود. در اثر مبارزه سیستم ایمنی با این بیماری کبد دچار التهاب میشود که این التهاب در صورت شدید بودن منجر به بروز زخمهای کبدی میشود. اصلیترین روش انتقال این نوع از طریق خون است.
هپاتیت D
هپاتیت D بر اثر بیماری زمینهای هپاتیت B ایجاد میشود. در واقع زمانی که فرد التهاب کبدی نوع B داشته باشد به هپاتیت دلتا مبتلا میشود. این بیماری نادر بوده و تنها 5 درصد افرادی که به هپاتیت B مبتلا هستند درگیر این بیماری میشوند.
هپاتیت E
یکی دیگر از انواع هپاتیت نوع E این بیماری است. این بیماری در مناطقی که بهداشت فردی و اجتماعی ضعیفی دارند بسیار رایج است. نوع E از طریق مصرف آب آلوده به ویروس منتقل میشود. نوع E حاد بوده و برای زنان باردار بیماری خطرناکی است.
علت بیماری هپاتیت چیست؟
از علل ابتلا به انواع مختلف هپاتیت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرار گرفتن در معرض آب و غذای آلوده به ویروس
- تماس با مایعات آلوده بدن مانند خون، مایع منی و ترشحات واژن
- تماس با خون آلوده
- مصرف بیش از اندازه الکل
- قرار گرفتن در معرض سموم خطرناک
- مشکلات زمینهای سیستم ایمنی بدن
علائم و نشانههای هپاتیت کداماند؟
اغلب اوقات بیماری هپاتیت در مراحل ابتدایی علائم مشخصی ندارد و کاملا خاموش است، مخصوصا هپاتیت نوع D و C. در چنین شرایطی تنها زمانی که بیماری کاملا پیشرفت کرده باشد و میزان آسیب جدی باشد فرد متوجه علائم میشود. متاسفانه همین موضوع تشخیص بهموقع بیماری را دشوار میکند و بیمار شانس کمتری برای درمان و کنترل بیماری دارد.
به طور کلی برخی از رایجترین علائم هپاتیت عبارت هستند از:
- خستگی شدید
- درد ناحیه شکمی
- تغییر رنگ مدفوع
- از دست دادن اشتها
- تجربه علائمی مشابه به آنفولانزا
- کاهش وزن ناگهانی و بیدلیل
- زردی پوست و چشمها
راههای انتقال هپاتیت
هر کدام از انواع هپاتیت به شیوه متفاوتی از فرد آلوده به فرد دیگر منتقل میشود.
هپاتیت A و E عموما از طریق روده منتقل میشوند. همچنین هر دوی این بیماریها از طریق مدفوع و دهانی هم قابل انتقال هستند. در نتیجه در صورتی که از غذا یا آب آلوده به ویروس استفاده کنید شانس ابتلا به هپاتیت بسیار بالا خواهد بود.
انواع دیگر هپاتیت اعم از هپاتیت B، D و C از طریق تزریقی قابل انتقال هستند. وقتی از روش تزریقی صحبت میکنیم منظورمان این است که ویروس از همه طریق قابل انتقال است، به جز راه گوارشی.
یکی دیگر از راههای انتقال هپاتیت B تماس با مایعات آلوده بدن فرد بیمار است. مایعات آلوده عبارت هستند از بزاق دهان، اشک، مایع منی، ترشحات واژن، خون آلوده و…
همچنین دقت کنید که تماس با سرنگ آلوده، وسایل تتو یا پیرسینگ هم میتواند بهانهای برای انتقال ویروس هپاتیت باشد.
دقت کنید علاوه بر تمامی این موارد که شامل انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان، انتقال هپاتیت از طریق تماس جنسی و… میشود یک روش دیگر انتقال هم وجود دارد و آن انتقال بیماری از طریق مادر به جنین است.
انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان
یکی از شایعترین روشهای انتقال این بیماری، انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان است. در واقع زمانی که فرد با مایعات آلوده بدن فرد بیمار تماس دهانی داشته باشد یا از لوازم مشترک استفاده کند شانس زیادی برای ابتلا به هپاتیت وجود دارد. به همین خاطر است که پزشکان توصیه میکنند تا جای ممکن سعی کنید از لوازم اشتراکی مانند تیغ، ماشین اصلاح، مسواک و… استفاده نکنید.
تشخیص هپاتیت
از روشهای تشخیص این بیماری میتوان به متدهای زیر اشاره کرد:
- معاینه بالینی و فیزیکی
- آزمایش عملکرد کبد
- آزمایش خون
- بیوپسی کبد
- سونوگرافی
راهکارهای درمان هپاتیت
آیا هپاتیت قابل درمان است؟ گزینههای درمانی با توجه به نوع بیماری، وضعیت بیمار و شدت بیماری مشخص میشوند. به طور کلی اصلیترین روش برای درمان این بیماری استفاده از داروهای ضد ویروسی است. همچنین در صورتی که میزان آسیب به کبد شدید باشد پزشکان به سراغ پیوند کبد میروند.
عوارض هپاتیت
از عوارض هپاتیت میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- سیروز
- سرطان کبد
- نارسایی کبد
در صورتی که فرد نسبت به علائم خود اقدامی انجام ندهد سیروز کبدی به سرطان کبد تبدیل میشود که شانس بسیار اندکی برای درمان آن وجود دارد.
علاوه بر اینها رابطهای بین هپاتیت و ناباروری زنان و مردان وجود دارد. این ویروس میتواند بر روی عملکرد و میزان باروری اسپرم تاثیر بگذارد و قدرت باروری مردان را کاهش دهد.
البته که تا به امروز مستندات دقیقی مبنی بر تاثیر هپاتیت بر روی ناباروری زنان در دست نیست و تنها موردی که میتواند برای زنان باردار خطرناک باشد ابتلا به هپاتیت B است که میتوانند این بیماری را به جنین هم منتقل کنند.
سخن پایانی
همانطور که دیدید هپاتیت انواع مختلفی دارد که هر کدام آنها به شیوهای متفاوت منتقل میشوند. اما یکی از روشهای شایع انتقال تماس جنسی، تماس خونی و انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان است. به منظور پیشگیری از ابتلا به هپاتیت پزشکان توصیه میکنند بهداشت را رعایت کنید، واکسنهای مورد نیاز را دریافت کنید و از لوازم اشتراکی استفاده نکنید.