معرفی انواع داروی ضد تهوع + کاربرد و عوارض آن ها

برای رفع علائم استفراغ، از داروی ضد تهوع استفاده می‌شود. داروهای ضد استفراغ، داروهایی هستند که به کاهش حالت تهوع و علائم آن کمک می‌کنند. این داروها ممکن است به صورت نسخه‌ای یا بدون نسخه تجویز شوند. پیش از مصرف قرص ضد تهوع، آگاهی از عوارض جانبی احتمالی آن بسیار مهم است.

داروی ضد حالت تهوع، برای درمان علائم استفراغ در مواردی مانند بیماری حرکت، عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی (مثل آنفلوانزای معده)، دوران بارداری، عوارض جراحی و رفع اثرات مصرف برخی داروها مانند شیمی‌درمانی مؤثر هستند. اغلب این داروها، برای مسدود کردن انتقال‌دهنده‌های عصبی که اطلاعات مربوط به تهوع را به مغز ارسال می‌کنند، به کار می‌روند. زیرا با جلوگیری از ارسال این سیگنال‌ها، احساس تهوع و استفراغ کاهش می‌یابد.

تشخیص و درمان بیماری‌های گوارشی و اختلالات مرتبط با معده، کبد، پانکراس، روده کوچک و بزرگ، مجرای صفراوی و مری از وظایف متخصص گوارش و کبد است. این متخصص با استفاده از روش‌های تشخیصی مانند کولونوسکوپی، آندوسکوپی معده، سونوگرافی و آزمایش خون، بیماری‌هایی مانند زخم معده، اسپاسم مری، رفلاکس معده، سندرم روده تحریک‌پذیر، ورم معده، کولیت روده، هپاتیت ویروسی، اسهال، سنگ کیسه صفرا، سیروز کبدی، سرطان کبد، کبد چرب و نارسایی کبدی را تشخیص داده و درمان می‌کند.

بیماری‌هایی مانند سرطان معده، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و عفونت‌های گوارشی نیز از دیگر مواردی هستند که توسط دکتر گوارش و کبد بررسی و درمان می‌شوند. این متخصصان با دقت و تخصص خود به بررسی و مدیریت بیماری‌های پیچیده گوارشی پرداخته و به بیماران خود کمک می‌کنند تا سلامت خود را بازیابند.

اگر با مشکلات گوارشی یا کبدی روبرو هستید، مراجعه به یک متخصص گوارش و کبد ضروری است. این پزشکان با تجربه و دانش خود به شما کمک می‌کنند تا بهترین روش درمان را انتخاب کنید و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید. برای دریافت مشاوره و درمان از دکتر گوارش و کبد، می‌توانید به راحتی از طریق سامانه نوبت‌دهی آنلاین دکتردکتر نوبت خود را رزرو کنید. این سامانه امکان نوبت‌گیری سریع و آسان را فراهم می‌کند و شما را به متخصصان برتر در این زمینه متصل می‌کند. همین حالا نوبت خود را رزرو کنید و از خدمات حرفه‌ای ما بهره‌مند شوید!

داروی ضد تهوع چیست و چه کاربردی دارد؟

قرص‌های ضد تهوع برای پیشگیری و درمان حالت تهوع و استفراغ تجویز می‌شوند و به روش‌های مختلفی عمل می‌کنند. این داروها ممکن است، به تنهایی یا در شرایط خاص به صورت ترکیبی استفاده شوند. انواع رایج این داروها، در دسته بندی‌های زیر قرار می‌گیرند.

• مسدودکننده گیرنده‌های سروتونین (5-HT3): این داروها مانند اندانسترون (زوفران)، گرانیسترون و پالونوسترون (نسل دوم)، با مسدود کردن گیرنده‌های سروتونین در مرکز استفراغ و عصب واگ، عمل می‌کنند. این موارد برای درمان استفراغ ناشی از گاستروانتریت حاد، پس از عمل و عوارض شیمی‌درمانی و رادیوتراپی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• داروهای ضد دوپامین (D۲): داروهایی مانند متوکلوپرامید (رگلان)، دومپریدون (Motilium) و کلرپرومازین از رایج‌ترین داروهای ضد استفراغ هستند. این موارد، برای حالت تهوع و بیماری حرکت پس از عمل مناسب‌اند.
• داروهای ضد هیستامین یا آنتی‌هیستامین‌های H1: داروهایی مانند درامامین، سیکلیزین، پرومتازین و دیفن هیدرامین، برای درمان و پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از اختلالات دهلیزی و بیماری حرکت استفاده می‌شوند. آنتی‌هیستامین‌ها معمولاً باعث خواب‌آلودگی می‌شوند.
• آنتی موسکارینی‌ها (آنتی‌کولینرژیک‌ها): دارویی مانند اسکوپولامین (هیوسین) به طور عمده برای جلوگیری از بیماری حرکت استفاده می‌شود و به صورت پچ ترانس درمال نیز، موجود است. این فرم مصرفی برای افرادی که مشکلات بلع دارند مناسب‌تر بوده و می‌تواند،امکان آزادسازی ثابت دارو را فراهم کند.
• گلوکوکورتیکوئیدها: این داروها برای استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی مؤثر هستند؛اما ممکن است عوارضی مانند بی‌خوابی، تغییرات خلقی و افزایش انرژی ایجاد کنند.
• آنتاگونیست‌های گیرنده نوروکینین 1 (NK-1): داروهایی مانند اپرپیتانت (Emend) و نقشاپیتانت (Varubi) که به تازگی معرفی شده‌اند، برای سرکوب تهوع و استفراغ ناشی از رادیوتراپی و شیمی‌درمانی استفاده می‌شوند. این داروها نباید در دوران بارداری یا شیردهی مصرف شوند.

استفاده از قرص برای حالت تهوع و معده درد، به کاهش علائم حالت تهوع و استفراغ ناشی از بیماری حرکت یا شیمی درمانی و ماشین گرفتگی کمک می‌کند.

نحوه استفاده از قرص سیزاپراید

این دارو را به صورت خوراکی با یک لیوان آب و با معده خالی، حداقل 15 دقیقه قبل از غذا و قبل از خواب مصرف کنید. از مصرف بیشتر از مقدار تجویز شده دارو، خودداری کرده و در صورت مصرف بیش از حد، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. به خاطر داشته باشید، این دارو فقط برای شما تجویز شده و نباید با دیگران آن را به اشتراک بگذارید. اگر یک نوبت مصرف قرص را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان نوبت بعدی هستید، فقط همان دوز را مصرف کرده و از خوردن دوز اضافه دارو خودداری کنید.

نحوه استفاده از قرص دمیترون

داروی دمیترون به صورت هیدروکلراید موجود است و برای درمان التهاب روده و معده با دوز 4 میلی‌گرم هر 8 تا 12 ساعت مصرف می‌شود. همچنین، برای بیماران تحت درمان شیمی‌درمانی و پرتودرمانی، این قرص‌ها با دوز 8 تا 16 میلی‌گرم تجویز می‌شوند. داروی دمیترون را می‌توان همراه غذا یا بدون غذا مصرف کرد. بهترین زمان مصرف قرص دمیترون، 10 دقیقه قبل از شروع شیمی‌درمانی، 1 تا 2 ساعت پیش از آغاز پرتودرمانی، یا یک ساعت قبل از شروع عمل جراحی است.

توجه داشته باشید که مصرف دوزهای تجویز شده توسط پزشک باید 1 تا 2 روز پس از شیمی‌درمانی ادامه پیدا کرده و فراموش نشود؛ زیرا مصرف منظم قرص دمیترون در ساعت مقرر، به بهبود سریع‌تر عارضه کمک می‌کند. توصیه می‌شود، از مصرف این دارو برای مدت طولانی‌تر از زمان تعیین شده، بپرهیزید.

برای درمان حالت تهوع به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای درمان حالت تهوع و استفراغ، ابتدا باید به یک پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. پزشک در قدم اول، علائم بالینی فرد را بررسی می‌کند. سپس بر اساس نوع و شدت حالت تهوع، آزمایش‌هایی را تجویز خواهد کرد، تا علت دقیق عارضه گوارشی مشخص شود. پس از تشخیص، پزشک داروی ضد تهوع یا قرص ضد تهوع مناسب را برای بیمار تجویز می‌کند. این داروها با توجه به نوع و علت تهوع، بر روی روده اثر گذشته و حرکات آن را تسریع می‌کنند، یا بر روی مغز عمل کرده و سیگنال‌های استفراغ را مسدود خواهند کرد.

مصرف داروی ضد حالت تهوع باید حتماً تحت نظر پزشک باشد تا بهترین دارو بر اساس شرایط فرد انتخاب شود. در غیر این صورت، احتمال بروز عوارض جانبی خفیف یا شدید و بروز شرایط اورژانسی، وجود خواهد داشت. برای دریافت نوبت آنلاین یا حضوری دکتر گوارش، می‌توانید از سایت دکتردکتر کمک بگیرید.

متخصص گوارش و کبد پزشکی است که به بررسی مشکلات و بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش و کبد می‌پردازد. پزشکان متخصص در حیطه گوارش به مشکلات اندام‌هایی توجه دارند که در فرایند بلع و دفع کاربرد پیدا می‌کنند. سیستم صفراوی بدن هم که صفرا و آنزیم‌های گوارشی را به روده‌ها می‌رساند، از سوی دکتر گوارش و کبد مورد مطالعه قرار می‌گیرد. پزشکان با تخصص در این زمینه، امکان استفاده از روش‌های متنوعی مانند کولونوسکوپی جهت تشخیص وضعیت بیماران را پیدا می‌کنند. با آگاهی از اینکه تخصص گوارش چیست و چه حیطه‌هایی را پوشش می‌دهد، در زمان بروز مشکلات مربوط به آن می‌توانید به‌موقع به متخصص مراجعه کنید.

برگرفته از مجله سلامت دکتردکتر(https://drdr.ir/mag/anti-nausea-medicine/)